Hải Nam: Khi “đóng cửa” là để “mở cửa” ở mức độ cao hơn

Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, Trung Quốc đang triển khai hàng loạt chính sách và biện pháp mở cửa cấp độ cao để phát triển đất nước, vậy nên khi biết tin tỉnh Hải Nam nước này chuẩn bị “fengguan” (dịch nghĩa đen sang tiếng Việt là “đóng cửa hải quan”), tôi đã tự hỏi: Tại sao một quốc gia đang không ngừng nỗ lực để hội nhập quốc tế, lại lựa chọn “đóng cửa” vào lúc này?

Nhưng sau chuyến công tác tới Hải Nam, tôi đã hiểu rằng, “đóng cửa hải quan” không phải là hành động tách biệt Hải Nam với thế giới, mà là thay đổi cách vận hành của hệ thống hải quan truyền thống, xây dựng một cơ chế hải quan đặc biệt mới theo nguyên tắc tự do hóa, thuận lợi hóa cho Hải Nam. Đây cũng là bước đi thể hiện quyết tâm mở cửa ở mức độ cao hơn của Trung Quốc.

Đáp Hải Nam vào một buổi chiều tháng 11, không khí tại sân bay Mỹ Lan vẫn dễ chịu tựa như gió xuân. Trải qua 5 ngày khảo sát thực tế, tôi càng thấy rõ hơn những chuyển biến sâu sắc trên nhiều lĩnh vực mà cơ chế hải quan mới mang đến cho hòn đảo phía Nam Trung Quốc này.

Biên tập viên người Việt Chu Hồng Chi trải nghiệm văn hóa trà tại Vườn trà hữu cơ Bạch Sa Ngũ Lý Lộ, Hải Nam, Trung Quốc. Ảnh: Phù Võ Bình - phóng viên Nhân Dân nhật báo điện tử

Trong lĩnh vực giáo dục, cơ chế hải quan đặc biệt thúc đẩy hình thành những mô hình giáo dục mới, thu hút các nguồn nhân lực đào tạo nước ngoài chất lượng cao đến Hải Nam, kiến tạo môi trường học tập quốc tế nơi “học tập tại Hải Nam = du học nước ngoài”. Ở lĩnh vực y tế, các chính sách xuất nhập khẩu thuận tiện giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí vận hành và mở rộng thị trường quốc tế, đồng thời giúp việc nhập khẩu công nghệ gốc và các nguồn tài nguyên khác được dễ dàng hơn.

Trong lĩnh vực xuất khẩu văn hóa, cơ chế hải quan đặc biệt cho phép dữ liệu được lưu thông xuyên biên giới không rào cản, hỗ trợ các sản phẩm sáng tạo nội dung số của Trung Quốc, tiêu biểu là game mobile và phim ngắn, chinh phục thị trường quốc tế. Ở lĩnh vực tiêu dùng và du lịch, cơ chế mới thúc đẩy bản sắc văn hóa và lợi thế thiên nhiên trở thành động lực tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra, các trung tâm mua sắm miễn thuế tại Hải Nam vừa thu hút các thương hiệu quốc tế gia nhập vừa đẩy mạnh quảng bá đặc sản địa phương, mang đến cho du khách trải nghiệm mua sắm ngày càng đa dạng và chất lượng.

Điều để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong tôi là loạt chính sách thu hút nhân tài quốc tế của Hải Nam. Về thị thực, Hải Nam áp dụng chính sách miễn thị thực nhập cảnh cho công dân đến từ 59 quốc gia, mở “luồng xanh visa” dành cho nhân tài quốc tế, đơn giản hóa thủ tục xin giấy phép làm việc một cách đáng kể. Về hỗ trợ khởi nghiệp, Trung tâm Nhân tài Quốc tế Hải Khẩu nhiều lần tổ chức các lớp bồi dưỡng khởi nghiệp dành cho người nước ngoài, cùng học viên thảo luận và xây dựng các dự án kinh doanh, chắp cánh ước mơ khởi nghiệp của tập thể này tại Hải Nam. Về ưu đãi thuế, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân được quy định lại chỉ ở mức 15%, giảm đáng kể mức thuế cho đội ngũ nhân tài trình độ cao.

Những chính sách trên thể hiện sự coi trọng đặc biệt của Hải Nam trong việc thu hút nhân tài ngoại quốc. Tôi tin rằng, sau khi chính thức vận hành cơ chế hải quan đặc biệt, đảo Hải Nam sẽ trở thành “miền đất vàng” cho nhân tài quốc tế phát huy năng lực làm việc và khởi nghiệp của mình.

Chuyến khảo sát lần này diễn ra vào thời điểm đúng một tháng trước ngày Hải Nam chính thức vận hành cơ chế hải quan đặc biệt, điều này càng khiến tôi cảm nhận rõ hơn sức sống mạnh mẽ của Cảng thương mại tự do lớn nhất thế giới. Mỗi đổi mới về thể chế, mỗi thay đổi về chính sách đều đang góp phần đưa Hải Nam trở thành “cửa ngõ mở cửa” của Trung Quốc, thúc đẩy dữ liệu, nhân lực và nguồn vốn lưu thông thuận tiện hơn giữa nơi này và quốc tế.

Từ vẻ đẹp thiên nhiên, chiều sâu văn hóa cho tới quyết tâm mở cửa, vươn ra thế giới của Hải Nam, tất cả đều để lại trong tôi những ấn tượng sâu sắc. Hy vọng trong tương lai sẽ có dịp trở lại nơi đây để tận mắt chứng kiến những thành quả thiết thực của cơ chế hải quan đặc biệt này.