Nghệ thuật nhuộm chàm của người Bạch Trung Quốc

Ngày 21 tháng 11, nghệ nhân nhuộm chàm người Bạch Đoạn Ngân Muội (trái) và thợ thủ công Đoạn Lợi Lan đang tháo dây buộc vải tại “Xưởng nhuộm Phác Chân” ở thôn Chu Thành, Vân Nam, Trung Quốc. Ảnh: Hồ Siêu - Phóng viên Tân Hoa xã

(Tân Hoa xã) - Thôn Chu Thành thuộc địa phận trấn Hỉ Châu, thành phố Đại Lý, châu tự trị người Bạch Đại Lý, Trung Quốc. Với vị trí phía đông giáp hồ Nhĩ Hải, phía tây dựa núi Thương Sơn, Chu Thành là thôn người Bạch lớn nhất tại tỉnh Vân Nam, đồng thời là “quê hương” của nghệ thuật nhuộm chàm nổi tiếng. Toàn thôn hiện có hơn 200 hộ kinh doanh nhuộm chàm và hơn 4.000 người làm nghề. Nghệ thuật nhuộm chàm của người Bạch đã có lịch sử hơn một nghìn năm, là kỹ nghệ nhuộm thủ công truyền thống của Đại Lý.

Người Bạch thường sử dụng rễ cây chàm làm thuốc nhuộm chính, quy trình nhuộm chàm bao gồm phác thảo hoa văn, tạo khuôn hoa văn, in hoa văn lên vải, buộc vải, nhuộm vải, giặt vải, tháo dây buộc vải và phơi vải. Trong đó, buộc vải và nhuộm vải là hai bước quan trọng nhất của quy trình. Thợ nhuộm dùng kim chỉ để buộc nên muôn kiểu hoa văn khác nhau trên vải, sau đó nhuộm vải bằng thuốc nhuộm thực vật để tạo nên những “tác phẩm nghệ thuật” nền xanh hoa trắng. Năm 2006, nghệ thuật nhuộm chàm của người Bạch được đưa vào danh mục Di sản Văn hóa Phi vật thể cấp nhà nước Trung Quốc đợt đầu.